"Οι Χαλασοχώρηδες", Βαρβάρα Πλατανίτη

Ο συγγραφέας στο διήγημά του περιγράφει τις αντιδράσεις του λαού και των πολιτευομένων κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Ο Παπαδιαμάντης μάς καθιστά φανερό πως ακόμη και τότε οι υποψήφιοι έταζαν λαγούς με πετραχήλια στους επικείμενους ψηφοφόρους τους και ταυτόχρονα τούς χάιδευαν τα αυτιά, ώστε να τους πείσουν να τους ψηφίσουν. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας όλοι ήταν κοντά στον κόσμο και τον εξυπηρετούσαν με κάθε δυνατό τρόπο, ενώ ύστερα γύριζαν την πλάτη τους στους ανθρώπους αυτούς που τους στήριξαν, τους εμπιστεύθηκαν και εναπόθεσαν τις ελπίδες τους σ’ αυτούς.

Από την άλλη, όμως, και οι ίδιοι οι ψηφοφόροι στοχεύουν στην εξυπηρέτηση του προσωπικού συμφέροντος και πολλές φορές τάσσονται υπέρ και των δύο κομμάτων ταυτοχρόνως, ώστε ούτως ή άλλως να είναι εξασφαλισμένοι εξαγοράζοντας την ψήφο τους με χρήματα και θέσεις και υπονομεύοντας την αξιοπρέπειά τους. «Αλλά κατεστραμμένος άνθρωπος τι φταίω εγώ, ζητώ ο ταλαίπωρος να μπαλωθώ» συνήθιζε να λέει ο Καβάφης στο ποίημά του «Ας φρόντιζαν».

Η πλουτοκρατία δεν έχει χρώμα ή κομματικό στέκι, είναι παρούσα παντού, χρησιμοποιεί κάθε μέσο και οποιαδήποτε ρητορική ώστε να σκοτεινιάζει τον τόπο και να κρύβει τον ήλιο. Πλέον, όμως, δεν υπάρχει ο μπαμπακόσπορος, τον οποίο απαιτούσαν οι ήρωες των Χαλασοχώρηδων του Παπαδιαμάντη για να πουλήσουν την ψήφο τους. Τη θέση του πια έχουν καταλάβει οι διορισμοί σε δημόσιες θέσεις, γιατί, όπως επισημαίνει και ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος στο βιβλίο του «Ερήμην των Ελλήνων», οι Ελβετοί σκαρφαλώνουν στα βουνά, ενώ οι Έλληνες στις θέσεις.

Τα τελευταία χρόνια, βέβαια, έχει παρατηρηθεί ένα εξαιρετικά αντιφατικό φαινόμενο. Ο λαός μας συνηθίζει να λέει πως τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Φαίνεται, όμως, πως τελικά τα φαινόμενα απατούν, διότι οι πολιτικοί μας φλυαρούν αλλά και πλουτίζουν ακόμη περισσότερο. Από την άλλη πάλι, λένε πως η σιωπή είναι χρυσός. Μα εκείνοι δε σιωπούν ούτε τώρα που ο απώτερος σκοπός τους επιτεύχθηκε. Συνεχίζουν να μιλούν, να μιλούν χωρίς σταματημό, όμως και πάλι εξακολουθούν να πλουτίζουν ασύστολα. Εισχωρούν στο μυαλό του λαού και με ξύλινη και όχι πύρινη γλώσσα επηρεάζουν κατά το δοκούν την κοινή γνώμη. Διότι η φωτιά καίει το ξύλο και οι πολιτικοί φοβούνται τη φωτιά, γιατί ξέρουν ότι θα καούν.

Οι πολιτικοί κάνουν κατάχρηση των σοφισμάτων και της προπαγάνδας που πλέον αποτελεί το μοναδικό όπλο πειθούς τους. Η διαχρονικότητα της γενικότερης αυτής διαφθοράς στον πολιτικό στίβο που περιγράφει εδώ ο Παπαδιαμάντης είναι κάτι το αξιοσημείωτο και όσο περνά ο καιρός η κατάσταση δυσχεραίνει. Η σοβαρότητα που συνεπάγεται το αξίωμα του πολιτικού έχει πλέον ευτελιστεί και άπαντες έχουν καταντήσει δημοκόλακες και ο λαός μια συμπαγής μάζα ψηφοφόρων απαρτιζόμενη από άβουλα όντα τα οποία άκριτα δέχονται τον χρωματισμό και την ετεροκατεύθυνση των πεποιθήσεων, των σκέψεων και της βούλησής τους.

Βαρβάρα Πλατανίτη, Β΄ Λυκείου
πηγη