Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2011

Σταματήστε την παγκόσμια αρπαγή γης

Δημοσιεύουμε μεταφρασμένο ένα άρθρο της Guardian επί του θέματος:


Η γη είναι τώρα ένα από τα πιο hot προϊόντα στην παγκόσμια αγορά.
Είναι ώρα να υπερασπιστούμε τους μικρούς αγρότες που απορρίπτονται ως "μη παραγωγικοί".


«Οι ΜΚΟ δεν κινητοποιούν τους ανθρώπους, η απελπισία κινητοποιεί τους ανθρώπους», δήλωσε ένας ακτιβιστής για τη γη της Καμπότζης, καθώς μας μετέφερε την εμπειρία των χωρικών του χωριού Boeung Kak, οι οποίοι εκδιώχθηκαν από τη γη τους από την κυβέρνηση τους, για να ανοίξει ο δρόμος για την εταιρική κερδοσκοπία.

Αυτού του είδους οι ιστορίες ήταν άφθονες από όλες τις γωνιές του κόσμου, αυτή την εβδομάδα στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ στο Ντακάρ της Σενεγάλης. Το φόρουμ, το οποίο γιόρτασε την 10η επέτειό του αυτό το έτος, προσέλκυσε εκπροσώπους οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των κοινωνικών κινημάτων και συνδικάτων από περισσότερες από 123 χώρες. Παρόντες μεταξύ τους ήταν ακτιβιστές για το δικαίωμα στη γη και μικροί αγρότες,που νοιώθουν από πρώτο χέρι και επικρίνουν την ασταμάτητη αρπαγή της γης τους.

Η αρπαγή γης αναδείχθηκε ως το καυτό θέμα στο φετινό φόρουμ. Το φαινόμενο αυτό ορίζεται ως η ανάληψη ιδιοκτησίας ή/και ο έλεγχος σε μια κλίμακα γης η οποία είναι δυσανάλογη σε μέγεθος σε σύγκριση με το μέσο όρο της γης που κατέχουν στην περιοχή, για εμπορική ή βιομηχανική γεωργική παραγωγή. Ιστορίες από τη Μαδαγασκάρη, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Μάλι, την Ινδία, τη Βραζιλία και τη Μοζαμβίκη, δείχνουν ότι το φαινόμενο είναι ευρέως διαδεδομένο, και οι συνέπειες μπορεί να είναι πολύ άσχημες. Επενδύσεις σε γη από το εξωτερικό για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια τους σε εφοδιασμό τροφίμων και βιοκαυσίμων (σ.σ. με την Κίνα που έχει τεράστια αποθέματα σε ρευστό να πρωτοστατεί), η κερδοσκοπία και η άντληση πόρων αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες αυτού του φαινομένου. 

Μιλώντας μέσα από ένα μεγάφωνο κάτω από μια πλαστικό σκηνή, οι ηγέτες των χωρικών από το Μάλι εξέθεσαν το πως έγινε η απόκτηση των οικοπέδων στο χωριό τους από την κυβέρνηση της Λιβύης, η οποία έχτισε ένα κανάλι μήκους 40 μέτρων που περνά μέσα από την κοινότητα τους. Το κανάλι περνά μέσα από παραδοσιακά ποιμενικά βοσκοτόπια τους, καλλιέργειες και ακόμα και το νεκροταφείο τους. "Ακόμα και οι νεκροί μας δε μπορούν να αναπαυθούν εν ειρήνη", δήλωσε ο εκπρόσωπος της Afrique Verte , μιας τοπική ΜΚΟ που παρακολουθεί το θέμα.

Σε έναν κόσμο όπου η εμπορευματοποίηση των πόρων έχει γίνει ο κανόνας, δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι οι κοινότητες χάνουν τα πολυτιμότερα περιουσιακά τους στοιχεία από τον εκάστοτε πλειοδότη. Ο μπαμπούλας ενός πεινασμένου κόσμου χρησιμοποιείται για να ωθήσει την ημερήσια διάταξη την βιομηχανική γεωργία, αλλά στην πραγματικότητα, το μεγαλύτερο μέρος της γης χρησιμοποιείται για την παραγωγή ζωοτροφών και αγροκαυσίμων, καθώς και για κερδοσκοπία επί της γης, παρά για καλλιέργειες τροφίμων. Έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την απόκτηση γης δείχνει ότι μόνο το 37% αυτής της γης χρησιμοποιείται για την καλλιέργεια τροφίμων.

Η γη έχει γίνει ένα από τα πιο καυτά προϊόντα στην παγκόσμια αγορά, ιδιαίτερα στην υποσαχάρια Αφρική, όπου το 70% της παγκόσμιας αρπαγής πραγματοποιήθηκε το διάστημα 2006 - 2009, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Οι αγοραστές προτιμούν εκτάσεις που είναι εύκολο να αποκτήσουν και αρκετά εύφορες, με πρόσβαση σε υδάτινους πόρους. Δεδομένου ότι οι περισσότερες κυβερνήσεις επιθυμούν άμεσες ξένες επενδύσεις στη φαύλη επιδίωξη της στενής έννοιας του όρου «οικονομική ανάπτυξη», η βέλτιστη συναλλαγή σχεδόν πάντα είναι σε βάρος των μικρών αγροτών.

Οι μικρές οικογενειακές εκμεταλλεύσεις θεωρούνται οικονομικά «αναποτελεσματικές», επειδή αυτά που παράγουν τρέφουν τις κοινότητές τους και όχι την παγκόσμια αγορά (σ.σ. δηλαδή λειτουργούν με βάση σχέσεις παραγωγής που δεν είναι αρκετά ανεπτυγμένες για τον ανεπτυγμένο καπιταλισμό, που έχει προωθήσει την αγοραία αντίληψη - τα πάντα δηλαδή αγοράζονται και πουλιούνται στην αγορά, ώστε να υπάρχει συναλλαγή και κέρδος για τον εκάστοτε καπιταλιστή). Αλλά οι οικογενειακές εκμεταλλεύσεις έχουν πράγματι υψηλότερη παραγωγικότητα ανά εκτάριο από ό, τι οι μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις. Παρ 'όλα αυτά, η επένδυση σε αυτές έχει μειωθεί κατά τα τελευταία 20 χρόνια προς όφελος της βιομηχανικής γεωργίας.

Στην πατρίδα μου, την Βραζιλία, είδαμε τα καταστροφικά αποτελέσματα αυτού του γεωργικού μοντέλου ανάπτυξης μεγάλης κλίμακας, όπου το 50% της γεωργικής παραγωγής είναι σόγια και ζαχαροκάλαμα, για τη διατροφή των ζώων και για τα αυτοκίνητα, όχι για τους ανθρώπους. Η Βραζιλία ανέβηκε από το 8% στο 35% του παγκόσμιου εμπορίου στη σόγια κατά τη δεκαετία του 2005, αλλά αυτό έγινε σε βάρος της αποψίλωσης των δασών του Αμαζονίου, τον εκτοπισμό των παραδοσιακών κοινοτήτων και μια μαζική εγκατάλειψη της υπαίθρου προς τις αστικές παραγκουπόλεις. Ωστόσο, είναι η μικρή γεωργία που τροφοδοτεί τη Βραζιλία με το 60% των τροφίμων που καταναλώνονται σε εθνικό επίπεδο να προέρχεται από οικογενειακές εκμεταλλεύσεις, σύμφωνα με τη γεωργικής απογραφή του 2006.

Αναπόσπαστο κομμάτι αυτού το προβλήματος είναι η εμπορευματοποίηση της γης, η οποία απορρέει από το νεοφιλελεύθερο μοντέλο ανάπτυξης που οδηγεί τη χάραξη πολιτικής. Η ίδια η αρχιτεκτονική της παρούσας παγκόσμιας διακυβέρνησης και του οικονομικού συστήματος θα πρέπει να αμφισβητηθεί και να μεταρρυθμιστεί. 
Ήρθε η ώρα να επανεπενδύσουμε στο είδος της γεωργίας που όντως τροφοδοτεί πραγματικά τους ανθρώπους. Η αντίληψη ότι οι μικροί αγρότες είναι αντιπαραγωγικοί τους καθιστά "αόρατους". Η συνεισφορά τους στις κοινότητές τους και την τοπική ανάπτυξη δεν αναγνωρίζεται και διαρκώς σφίγγουν το ζωνάρι, κάθε φορά κι από λίγο.


Οι ακτιβιστές για το δικαίωμα στη γη εδώ στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ ζητούν η παγκόσμια γεωργία να λειτουργεί για τους ανθρώπους, υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα στη διατροφή, τη στήριξη της αγροτικής μεταρρύθμισης που αναγνωρίζει εθιμικά δικαιώματα και επενδύει σε μικρής κλίμακας παραγωγή. Απαιτούμε οι κυβερνήσεις μας να αναλάβουν τις ευθύνες τους απέναντι σε εμάς, τους πολίτες τους. Οι ανάγκες μας θα πρέπει να είναι αυτές που οδηγούν τις ενέργειές τους, και όχι μια δονκιχωτική αναζήτηση για μεγάλες εταιρικές αποδόσεις των επενδύσεων που έχουν λίγες πιθανότητες σίτισης των φτωχών του κόσμου. (σ.σ. βέβαια αυτή η έκκληση είναι μάλλον ουτοπική, ζητώντας να επιστρέψουμε πίσω σε μια λιγότερο ανεπτυγμένη φάση του καπιταλισμού. Αυτό δεν πρόκειται να το δεχτούν οι καπιταλιστές - ούτε έχει ιδιαίτερο νόημα. Αντί για εκκλήσεις λοιπόν για να κάνουμε ένα βήμα προς τα πίσω, θα πρέπει να κάνουμε ένα βήμα εμπρός, με το να ξεφορτωθούμε τους καπιταλιστές και να εφαρμόσουμε την κοινοκτημοσύνη [και] στη γη, προκειμένου όντως να δουλέψουν και να τραφούν όλοι εμείς που όντως παράγουμε, χωρίς τα παράσιτα που ζουν από τον κόπο μας, αφήνοντας εμάς να ψοφάμε από την πείνα)

Στην αμερική απαγορεύονται οι ιδιωτικοί κήποι, στον υπο-ανάπτυξη κόσμο μας τα αναφέρει το άρθρο, εμείς σε ποιό μοντέλο θα χωρέσουμε;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου